Het Spoor Terug

Hitlers favoriete koeienIn de Oostvaardersplassen lopen wilde Heckrunderen. Het zijn de nazaten van een kudde die ooit begin vorige eeuw is gefokt met de bedoeling het oerrund (uitgestorven sinds 1627) terug te krijgen. Een project van de broers Heinz en Luts Heck, beide dierentuindirecteur. Luts was vriend en werd vanaf begin jaren 30 gefinancierd door Hermann Goering. Voor de Nazi’s fokte Heck Germaanse oerkoeien die in veroverde Poolse wildernis de plaatselijke bevolking moesten vervangen. De Heckrunderen zijn begin jaren tachtig naar Nederland gehaald om te dienen als grote wilde grazers. Nu is er een opnieuw project om de oeros terug te fokken om natuurgebieden in heel Europa te bevolken. In OVT extra lange Spoor Terug over de geschiedenis van de Heckrunderen, gemaakt door Michal Citroen

Het Spoor Terug, Tante AnkieIn de familie werd altijd met ontzag gesproken over Ankie Stork, de oudtante van schrijver Jaap Scholten. Het had iets te maken met de oorlog, maar wat precies, dat was lange tijd onduidelijk. Er werd niets over gezegd. Tijdens het schrijven van zijn boek ‘Horizon City’ kwam Jaap Scholten erachter dat Ankie tientallen joodse kinderen heeft gered via het Utrechts Kindercomité. Ze bracht de kinderen naar het Overijsselse Lemele, waar ze steun kreeg van de plaatselijke dominee. Scholten neemt zijn oudtante mee naar Lemele en hoopt een antwoord te krijgen op de vraag: wat maakte haar zo kranig en dapper? En waarom spreekt Ankie liever niet over iets waar anderen trots op zouden zijn? Een documentaire van Laura Stek.

Het Spoor Terug,  Kinderdorp NeerboschEr woonden altijd al weesjes en voogdijkinderen, en daar kwamen in de oorlog ook nog eens honderden Engelse militairen bij. Kinderdorp Neerbosch werd anders gezegd tussen 1940 en 1945 ernstig overvraagd. Voor de oorlog telde de instelling meer dan duizend kinderen, na de oorlog nam het aantal wezen en anderszins geplaatste kinderen gestaag af.Door documentairemaker Gerard Leenders: Kinderdorp Neerbosch. Een vertelling in twee delen. vandaag deel twee. 

Het Spoor Terug, Kinderdorp Neerbosch. Er woonden altijd al weesjes en voogdijkinderen en daar kwamen in de oorlog ook nog eens honderden Engelse militairen bij. Kinderdorp Neerbosch werd anders gezegd tussen 1940 en 1945 ernstig overvraagd. Voor de oorlog telde de instelling meer dan duizend kinderen, na de oorlog nam het aantal wezen en anderszins geplaatse kinderen gestaag af. Een documentaire van Gerard Leenders, deel 1 van 2.

In Het Spoor Terug: ‘Mannen met baarden’Bij look-a-likes denk je aan Michael Jackson, Elvis Presley of Marylin Monroe. Niet aan Ernest Hemingway. Toch bestaat 'ie: de Hemingway look-a-like contest. Ieder jaar verzamelen 150 mannen zich in het zuidelijkste puntje van Florida om te strijden om de titel van best lijkende Hemingway. Laura Stek was benieuwd hoe de deelnemers zich met de schrijver identificeren, welk beeld ze van Hemingway hebben en hoe dat beeld gecreëerd is. Want Hemingway was niet alleen een groot schrijver, maar ook een groot mediawonder. Met commentaar van Hemingway-kenner Joris Smeets, schrijver van het boek 'The best writers are liars', De Parijse memoires van Ernest Hemingway en zijn vrienden.

Eind jaren veertig wisten we het nog heel zeker: de Papoea’s moesten worden ontwikkeld en beschaafd. Ze moesten zogezegd worden opgevoed tot mens. Dat was in elk geval het doel van de ‘Jongens Vervolg School', gesticht door een overtuigde zendeling, eind jaren veertig.Documentairemaakster Sterre van Hasselt toog met de dochter van de stichter naar Nieuw Guinea en maakte de documentaire:’ Koningin van Korido, een zendingsgeschiedenis'

Het bestond echt: een Spionnenschool op Hollandse bodem, notabene in het Zuiderzeestadje Harderwijk. In zo’n veertig jaar werden er zo’n 25.000 dienstplichtige jongens en zogenoemde KVV’-ers – Kort Verband Vrijwilligers – opgeleid. Ze leerden er alles over de Rus en de Bolsjewiek, om later hun gangen na te kunnen gaan.Documentairemaker Hans Olink maakte er ‘de Spionnenschool Harderwijk’ over.

Een documentaire over het aapjesorkest dat je met een kwartje tot leven kon wekken. Een zoektocht naar de wortels en de ziel van de bimbobox. Gemaakt door Marten Minkema.

Wim Mol organiseert al 40 jaar historische busreizen naar Normandië. Niet om het militaire oorlogsverhaal te vertellen, maar om de menselijke tragedie te laten zien. Documentairemaker René Oomen was ooit een van de leerlingen van geschiedenisleraar Wim Mol en maakte een reis met hem door de tijd. Naar plekken die een grote rol spelen in het leven van Wim: Arnhem, Rotterdam, Normandië en tenslotte Breda.

Floor Wibaut, ook bekend als de onderkoning van Amsterdam, is nog steeds een van de meest aansprekende Amsterdamse politici van de afgelopen eeuw. Hij ging de geschiedenis in als de sociaal democraat die zorgde dat Amsterdam het mekka werd van de volkshuisvesting. Maar hoe levend is het gedachtegoed van Wibaut in een tijd waarin veel woningcorporaties niet langer de publieke zaak lijken te dienen, en vooral bezig zijn met hun eigen portemonnee?

De stem van Philip Bloemendal vaak te horen in OVT door zijn werk voor het Polygoonjournaal. Maar hoe bekend ook zijn geluid, hoe onbekend zijn leven. Philip Bloemendal was een joodse jongen uit de textiel die door onder te duiken de oorlog overleefde, maar bijna zijn hele familie kwijtraakte. Begin jaren 80 vertelde Bloemendal, met een microfoon om zijn hals, aan zijn zoon Robert zijn levensverhaal. Al die jaren hebben negen cassettebandjes in een kast gelegen. Dankzij programmamaker Erik Willems hoort u nu het programma De Bloemendal Tapes over het onbekende verhaal van de stem van Nederland.

Een verzetsdaad na de oorlog: Daarmee kwam in juni van 2011 de 97 jaar oude vrouw Atie Visser in het nieuws. Atie Visser was tijdens de oorlog verzetsvrouw en lid van een Knokploeg in Leiden. 65 jaar na de daad op 1 maart 1946, bekende zij een moord te hebben gepleegd. Het slachtoffer was de Leidse industrieel Felix Guljé. Pas na haar bekentenis ontdekte Atie Visser dat de man die zij koelbloedig neerschoot in de deuropening van zijn huis niet alleen collaboreerde met de Duitsers, maar ook verzet had gepleegd. Verjaard is de moord al lang, maar niet voor de familie van Felix Guljé. Luistert u naar de aangrijpende documentaire van Steffie van den Oord waarin nieuw licht wordt geschenen op de moord en waarin Atie Visser bezoek krijgt van Felix Guljé junior en zijn jeugdvriend Jan de Wilde.

‘Verdomd, ik heb het Evangelie verkeerd gelezen. Je komt er door in de bak.’ Het is de openingszin van Jan Rutges als hij in juni 1970 wordt geinterviewd door ‘Het Vrije Volk’. De toen 36-jarige missionaris is namelijk door de Braziliaanse militaire dictatuur eerst een aantal weken gevangen gehouden en daarna als persona non grata het land uitgezet.Begin jaren zeventig ging programmaker Gerard Leenders de klassen van zijn middelbare school langs om handtekeningen op te halen tegen de martelingen in de Braziliaanse gevangenissen tijdens de militaire dictatuur (1964-1984). Over de pater die destijds de martelingen in de publiciteit bracht, Jan Rutges, maakte hij een tweeluik. Zondag het tweede deel

We zijn een land van aardappeleters. Het Bintje, de Lekkerlander, de Dore of Malta: er werden bijna theologische debatten gehouden over welke het lekkerst was. Evenzeer werd er gediscussieerd over de vraag hoe de aardappel in kwestie moest worden bereid om hem kruimig te maken danwel vast. Toch kwam de goede pieper pas in de achttiende eeuw naar ons land, vanuit Peru. Eenmaal geïntroduceerd werd hij een groot succes. ‘ Zonder een lekkere aardappel heb ik niet gegeten’ , zo sprak menig Nederlandse huisvader, die vooral aan de pieper dacht als hij de bekende woorden sprak: ‘ Heer zegen deze spijze.’ In Het Spoor Terug: De triomf van twee eeuwen aardappel, verteld door boeren en historici. Zondag deel 2: de opmars van de aardappel, gemaakt door Michal Citroen

We zijn een land van aardappeleters. Het Bintje, de Lekkerlander, de Dore of Malta: er werden bijna theologische debatten gehouden over welke het lekkerste was. Evenzeer werd er gediscussieerd over de vraag hoe de aardappel in kwestie, vastkokend of droogkokend, moest worden bereid: hoe kreeg je de aardappel nou kruimig of bloemig. Toch kwam de goede pieper pas in de achttiende eeuw naar ons land, vanuit Peru. Eenmaal geïntroduceerd werd hij een groot succes. ‘ Zonder een lekkere aardappel heb ik niet gegeten’ , zo sprak menig Nederlandse huisvader, die vooral aan de pieper dacht als hij de bekende woorden sprak: ‘ Heer zegen deze spijze.’ In Het Spoor Terug: De triomf van twee eeuwen aardappel, verteld door boeren en historici. Zondag deel 1: de opmars van de aardappel, gemaakt door Michal Citroen

We zijn een land van aardappeleters. Het bintje, de lekkerlander, de Dore of de Malta: er werden bijna theologische debatten gehouden over welke het lekkerst was. Evenzeer werd er gediscussieerd over de vraag hoe de aardappel in kwestie moest worden bereid: vastkokend of droogkokend? En hoe kreeg je de aardappel nou kruimig of bloemig? Toch kwam de goede pieper pas in de achttiende eeuw naar ons land, vanuit Peru. Eenmaal geïntroduceerd werd hij een groot succes. ‘Zonder een lekkere aardappel heb ik niet gegeten’, zo sprak menig vader, die vooral aan de pieper dacht als hij de bekende woorden sprak: ‘Heer zegen deze spijze.’ In Het Spoor Terug: de triomf van twee eeuwen aardappel, verteld door boeren en historici, gemaakt door Michal Citroen.

Op 20 april 1944 ontplofte in het Noorse Bergen een omgebouwd Nederlands vissersbootje dat was volgepakt met dynamiet. Het gevolg: meer dan 160 doden en 5000 gewonden. Hoe kwam de Vlaardingse Voorbode met al die explosieven in Bergen terecht? En was het toeval dat deze omgebouwde vissersboot 70 jaar geleden, precies op de verjaardag van Hitler, ontplofte? In Het Spoor Terug: Een reconstructie van het in Nederland onbekende verhaal van de grootste ramp uit de Noorse oorlogsgeschiedenis, gemaakt door Paul van der Gaag.

Het Spoor Terug, Bierbrouwer in de Grote Oorlog, deel 2 De Noord-Franse bierbrouwer Alphonse Froidure werd in 1914 meegesleept in de Grote oorlog. 33 Jaar oud werd hij als vader van vijf kinderen, ’s nachts gemobiliseerd. Hij bracht de oorlog door als frontsoldaat, totdat hij omkwam in de loopgraven bij Flirey. Froidure liet een velddagboek en vele brieven na. Zijn achterkleindochter Sophie reisde zijn oorlogsverleden achterna en maakte op basis van zijn egodocumenten de tweedelige documentaire: ‘Alphonse en de Grote oorlog’, vandaag het tweede deel, gemaakt door Sophie van Leeuwen en Pieter-Bas van Wiechen

De Noord-Franse bierbrouwer Alphonse Froidure werd in 1914 meegesleept in de Grote oorlog. Op 33 jarige leeftijd  werd deze  vader van vijf kinderen, gemobiliseerd. Hij bracht de oorlog door als frontsoldaat, totdat hij omkwam in de loopgraven bij Flirey. Froidure liet een velddagboek en vele brieven na. Zijn achterkleindochter Sophie reisde zijn oorlogsverleden achterna en maakte op basis van zijn egodocumenten de tweedelige documentaire: ‘ Alphonse en de Grote oorlog’ , vandaag het eerste deel, gemaakt door  Sophie van Leeuwen en Pieter-Bas van Wiechen.

Het verhaal van de families Blok en Bloch En dan opeens vind je een dagboek, paspoort of fotoalbum. Achter het behang, in een vergeten kast of in een oude hoek op zolder ligt de oorlog of een verder verleden verborgen. Het huis verraadt het, doorgaans,  pas na jaren, bij een toevallige verbouwing of een verhuizing. Zo troffen Tessel en Dieuwertje  Blok bij het opruimen van het ouderlijk huis  een langspeelplaat aan met opnames  van hun grootouders en hun onderduikverleners. En zo vond Leendert Koppelaar in de schouw van zijn haard brieven, schilderijen en ansichten van een Joodse familie die de oorlog niet overleefde. Michal Citroen en Laura Stek stelden  twee mini-afleveringen voor Het Spoor Terug samen, waarin het verhaal wordt verteld van de families Bloch en Blok.