R U Ok

รักตัวเอง คือพื้นฐานของการมีสุขภาพจิตที่ดี เป็นการเท่าทันอารมณ์ของตนเอง และเป็นฐานอันมั่นคงในการรับมือกับปัญหาต่างๆ ที่เข้ามา แต่เมื่อพูดถึงการรักตัวเองแล้วก็อาจดูนามธรรมจนจับต้องไม่ได้ และไม่รู้ว่าควรจะเริ่มต้นอย่างไร R U OK Medley รวบรวมวิธีง่ายๆ ที่จะทำให้ค่อยๆ ได้กลับมารักตัวเอง ทั้งการหาเวลาพูดคุยกับตัวเอง ประยุกต์เข้ากับกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน เพื่อให้เราได้ตระหนักและกลับมาเห็นคุณค่าคนที่เราควรใจรักและใส่ใจมากที่สุด   Time Index 00:00 “รักตัวเองก่อนจะไปรักใคร” คือเรื่องจริงไหม และเติมเต็มตัวเองอย่างไรให้ใจมีความสุข | R U OK EP.44 19:27 ฝึกยอมรับและเมตตาต่อตนเองอย่างไร ให้ผ่านวันที่แย่ๆ | R U OK EP.91 35:59 Self-Esteem ไม่ใช่เพียงความมั่นใจ แต่คือการเห็นคุณค่าในตัวเองที่มนุษย์ทุกคนควรมี | R U OK EP.92 53:19 จะเริ่มรับรู้คุณค่าในตัวเองอย่างไร จากที่ Low Self-Esteem มาทั้งชีวิต | R U OK EP.93 01:10:42 ขั้นตอนการเป็นเพื่อนแท้กับตัวเอง | R U OK EP.115 01:27:38 ทำกิจวัตรประจำวันเรียบง่ายให้กลายเป็นเรื่อง Self-Care | R U OK EP.231

แม้ว่าโรคซึมเศร้าจะเป็นโรคทางใจที่ถูกพูดถึงกันอย่างแพร่หลาย และเป็นที่เข้าใจในสังคมวงกว้างมากขึ้น แต่หากใครไม่ได้ประสบพบเจอโรคนี้ด้วยตัวเอง อาจนึกไม่ออกว่าความรู้สึกดิ่ง ไร้ค่า รวมถึงความคิดทำร้ายตัวเองจะเกิดขึ้นกับเราได้จริงๆ R U OK พอดแคสต์ จึงขอรวมเอพิโสดที่ว่าด้วยเรื่องโรคซึมเศร้า เพื่อเป็นแนวทางให้สำหรับผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยแล้วว่ามีโรคนี้เป็นส่วนหนึ่งของตัวเรา จะมีแนวความคิดและวิธีการปฏิบัติอย่างไร เพราะถึงแม้ว่าจะไม่ใช่เรื่องง่ายแต่เราก็สามารถดีขึ้นได้หรืออยู่ร่วมกับโรคนี้ได้อย่างเข้าใจ   Time Index 00:00 7 เรื่องของโรคซึมเศร้า ที่ชวนทำความเข้าใจ | R U OK EP.109 29:47 ไปเจอจิตแพทย์ครั้งแรกควรทำตัวอย่างไร | R U OK EP.111 51:56 ดูแลกายและใจอย่างไร เมื่อถูกวินิจฉัยว่ามีโรคซึมเศร้า | R U OK EP.112 01:10:10 โรคซึมเศร้าไม่ได้แค่เศร้า เพราะแต่ละวัยก็มีการแสดงออกที่ต่างกัน | R U OK EP.108 01:25:22 เมื่อวัยรุ่นมีภาวะซึมเศร้า จะสื่อสารอย่างไรให้คนรอบข้างเข้าใจ | R U OK EP.110 01:46:49 ทำอย่างไรเมื่อเพื่อนพูดว่า อยากฆ่าตัวตาย | R U OK EP.113

R U OK พอดแคสต์รวบรวม 6 เอพิโสดที่ว่าด้วยเรื่องความฉลาดทางอารมณ์ (Emotional Intelligence) ซึ่งเป็นทักษะที่เราสามารถฝึกกันได้ไม่ว่าจะเป็นเด็ก วัยรุ่น หรือเติบโตเป็นผู้ใหญ่ในวัยทำงานแล้วก็ตาม เพราะความฉลาดทางอารมณ์ไม่ได้หมายถึงความเก่ง แต่คือการรู้เท่าทันอารมณ์ของตนเอง รู้จักควบคุมอารมณ์ตนเองและเข้าใจผูัอื่น รวมถึงการสร้างแรงจูงใจให้ตัวเองทำสำเร็จตามเป้าหมายที่วางไว้ ซึ่งความฉลาดทางอารมณ์คือเครื่องมือสำคัญที่จะทำให้เรารับมือปัญหาได้มั่นคงมากยิ่งขึ้น   Time Index 00:00 EP.240 รวมวิธีระบายความเครียดที่ช่วยปลดปล่อยในพื้นที่ปลอดภัย  37:15 EP.238 เทคนิคกั้นรั้วเพื่อรักษาใจให้ยังไหวในภาวะวิกฤต 01:07:26 EP.233 วิธีรับมือกับภาวะเหงาเรื้อรัง ด้วยการกลับมาเชื่อมโยงกับตัวเอง 01:31:53 EP.230 วิธีพูดกับตัวเองเมื่อสติแตก 02:01:15 EP.168 ลดการตัดสินในครอบครัว ด้วยการเท่าทันความรู้สึกของตัวเอง 02:30:05 EP.164 จะทำอย่างไรให้คนในครอบครัวมี Emotional Intelligence

เอพิโสดสุดท้ายในซีซันแรกของ Mind Exercise แบบฝึกหัดบริหารใจ ว่าด้วยเรื่องของ ‘จุดแข็ง’   มนุษย์ทุกคนมีจุดแข็งเป็นของตัวเอง ไม่เพียงเฉพาะศักยภาพในการทำงาน แต่รวมถึงการใช้ชีวิตในมิติอื่นๆ แต่เรามักไม่รู้ว่าจุดแข็งหรือสิ่งที่เรายึดถือว่าเป็นสาระสำคัญของชีวิตนั้นคืออะไร แบบฝึกหัดบริหารใจชุดนี้จึงเป็นการทำงานกับตัวเอง เพื่อค้นพบว่าเราใช้ทักษะอะไรในการผ่านความยากลำบาก เหตุการณ์ไหนที่จะเพิ่มพูนและลดทอนจุดแข็งของเรา เพื่อนำไปสู่การเข้าใจตัวเองอย่างแท้จริง

เราคือใคร ต้องการอะไร และควรเดินต่อไปทางไหน?   คำถามที่ใครหลายคนเฝ้าถามตัวเองเพราะไม่แน่ใจว่าทางที่มุ่งไปนั้นใช่ทางที่ถูกต้อง และตรงกับความต้องการของตัวเองหรือเปล่า วิธีหนึ่งที่จะทำให้เห็นตัวเองชัดขึ้น คือการทำงานกับเหตุการณ์ในวัยเด็ก ช่วงวัยที่มีความสุข กล้าตั้งคำถาม และรู้สึกมั่นคง ค่อยๆ ให้เวลาตัวเองออกกำลังใจ หรือทำตามคลิป Mind Exercise เอพิโสดนี้ อาจทำให้ความรู้สึกเคว้งหรือไม่รู้ทิศทางเบาบางลง

เอพิโสดสุดท้ายของ R U OK ซีรีส์ชูใจ เชื่อว่าบางคนที่ตื่นเช้าขึ้นมาแล้วรู้สึกว่าร่างกายกับความรู้สึกข้างในไม่เชื่อมโยงกัน ข้างนอกคือกายหยาบที่ดำเนินไป แต่ข้างในกลับเย็นเยียบ มอดไหม้ หรือปราศจากความรู้สึกใดๆ หรือที่เรียกว่า ‘Dead Inside’ ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้เมื่อเราปะทะกับเรื่องที่รุนแรงทางความรู้สึก แม้ทางแก้ไขก็อาจไม่ง่ายและต้องใช้เวลา แต่ตระหนักว่าตัวเองกำลังประสบกับอะไร มองเห็นความงดงามในสายสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนมนุษย์ อาจช่วยให้เราค่อยๆ ผ่านภาวะนี้ไปได้

ถ้าตอนนี้คุณไม่แน่ใจว่าตัวเองกำลังรู้สึกอะไรกันแน่ มึนๆ อวลๆ อยู่ในหัว เราขอชวนคุณมาอยู่กับคลิปนี้สักครู่ เพื่อทบทวนว่าจริงๆ แล้วกำลังรู้สึกอะไรกันแน่ เพราะการเรียกชื่ออารมณ์ให้ถูกต้อง เป็นกุญแจดอกสำคัญที่จะนำไปสู่การจัดการอารมณ์เหล่านั้นได้อย่างถูกวิธี ว่าแล้วก็หาเวลา สถานที่ อุปกรณ์การเขียนอีกนิดหน่อย แล้วเปิดคลิปนี้ได้เลย

ในฐานะมนุษย์หนึ่งคน ช่วงเวลาแบบนี้เราต้องสลับอารมณ์ไปตามเรื่องต่างๆ เดี๋ยวเหนื่อยกับเรื่องงาน เดี๋ยวเครียดกับโรคระบาด เดี๋ยวก็เศร้ากับความสูญเสีย ซึ่งการสวิตช์อารมณ์ไปมาแบบนี้อาจนำพาไปสู่ความเหนื่อยล้าแบบไม่รู้ตัว R U OK ชูใจ ชวนอยู่กับตัวเองในช่วงเวลาสั้นๆ ลองเช็กอินอารมณ์ตัวเองว่าขณะนี้เรากำลังรู้สึกอะไรอยู่ เพราะการเท่าทันโลกภายในอาจนำมาซึ่งความมั่นคงทางอารมณ์และทำให้เราแข็งแรงพร้อมรับเรื่องราวต่างๆ

ดิ่ง คือ ภาวะที่รู้สึกเหมือนมีก้อนหนักๆ อยู่ในตัว คอยถ่วงให้เราลุกไม่ไหว อ่อนล้า และหมดแรง ซึ่งเกิดขึ้นกับใครก็ได้ แต่ถ้าปล่อยให้ความรู้สึกนี้อยู่กับตัวเรานานๆ ก็อาจเป็นต้นกำเนิดให้เกิดโรคทางใจตามมา    Mind Exercise เอพิโสดนี้จึงชวนให้ทุกคนใช้เวลาอยู่กับตัวเอง พิจารณาว่าอะไรที่ทำให้เราดิ่งได้บ้าง ทั้งเสียงพูด พฤติกรรม หรือแม้แต่สัมผัสของใครบางคน ก็อาจนำความรู้สึกดิ่งมาให้ และเมื่อรู้ต้นเหตุแล้วก็จะนำไปสู่การจัดการได้อย่างรู้เท่าทัน

ในช่วงเวลาที่หลายคนถูกบังคับให้ออกจากงาน บางคนเปลี่ยนงานในภาวะวิกฤต เลยอาจเกิดคำถามกับตัวเองว่า งานที่เรารัก สิ่งที่เราชอบคืออะไร หลายคนอาจพบคำตอบแค่ลางๆ แต่อีกหลายคนกลับรู้สึกว่า เราก็โตประมาณหนึ่งแล้ว แต่ยังไม่รู้จักตัวเองเลยว่าชอบทำงานอะไร R U OK ชูใจ เลยชวนสำรวจว่า การไม่รู้ตัวเองว่าชอบอะไรนั้นผิดไหม และงานที่เราทำต้องเป็นสิ่งที่รักเสมอไปหรือเปล่า

ความเครียดที่เราเผชิญมีทั้งเรื่องเล็ก เรื่องใหญ่ มีทั้งที่จัดการได้ และไม่สามารถจัดการได้ด้วยตัวเอง ดังนั้นก่อนที่ความเครียดจะรวมเป็นก้อนใหญ่ Mind Exercise แบบฝึกหัดบริหารใจ ดูไปทำไป เอพิโสดนี้เลยขอชวนย่อยความคิดเป็นก้อนเล็กๆ แล้วค่อยๆ ดูว่าแต่ละเรื่องสามารถหาทางออกให้มันอย่างไรได้บ้าง เพื่อดึงอำนาจคืนกลับมา และทำให้เห็นว่าทุกปัญหาที่เหมือนจะหนัก ถ้าเราค่อยๆ จัดการจะมีทางออกรออยู่เสมอ

ช่วงนี้อาจสัมผัสได้ว่ารอบตัวเต็มไปด้วยมวลของความโกรธ และ ความโมโห ด้านหนึ่งเราอาจรีบตัดสินตัวเองทันทีว่า ‘อย่าโกรธ’ เพราะเชื่อว่าความโกรธคือสิ่งไม่ดี แต่อีกด้านหนึ่งอาจรู้สึกว่ามัน ‘เมกเซนส์’ แล้วที่เมื่อถูกกระทำแบบนี้เราจึงมีความโกรธตอบสนอง R U OK ชูใจ เอพิโสดนี้จะค่อยๆ ชวนให้ทุกคนลองอนุญาตให้ตัวเอง โกรธ และ โมโห ดู เพราะทุกอารมณ์ที่เกิดขึ้นล้วนสมเหตุสมผลและมีที่มาที่ไป แต่จะดูแลอารมณ์เหล่านี้เมื่อมันเกิดขึ้นให้ถูกวิธีอย่างไรต่างหาก ที่เป็นหนทางนำไปสู่การมีสุขภาพจิตที่ดี

หากคุณรู้ตัวว่ากำลังเครียด R U OK และ Empathy Sauce ขอเสนอ Mind Exercise แบบฝึกหัดออกกำลังใจ เพื่อนำไปสู่การเข้าใจตัวเองอย่างแท้จริง เริ่มที่เอพิโสดแรกเรื่อง ความเครียด   เพราะความเครียดที่ถาโถมเข้ามาหาเราตอนนี้มาจากทุกทิศทุกทาง ถ้าเราไม่มองเห็นที่มา มวลความเครียดอาจรวมตัวเป็นก้อนใหญ่และยากที่จะจัดการ Mind Exercise ชวนคุณให้ทำงานกับใจตัวเอง ค่อยๆ เข้าใกล้ความเครียด ทำให้เห็นว่าความเครียดมีทั้งเรื่องเล็ก เรื่องใหญ่ จัดการได้ จัดการไม่ได้​ ซึ่งแค่มองเห็น ความเครียดก็อาจเบาบางลง และนำไปสู่ขั้นตอนการวางแผนจัดการได้ในที่สุด

เราแทบทุกคน ล้วนมีปมในใจ ปมที่ว่าอาจเกิดจากเหตุการณ์ในอดีตที่ทำให้เราเจ็บปวด ติดขัด และมีผลจนถึงปัจจุบัน บางปมเรามองไม่เห็น แต่บางปมก็เด่นชัดจนรู้สึกว่าถ้าเราเข้าไปจัดการอะไรบางอย่าง โดยคาดหวังว่าจะทำให้ชีวิตในวันข้างหน้า ติดขัดน้อยลง R U OK ชูใจ ชวนทำความเข้าใจว่าจริงๆ แล้ว ปม คืออะไร และจำเป็นไหมว่าถ้าเราอยากจะพบคำตอบและคลี่คลาย เราต้องแก้ปมทุกปมในชีวิต

แม้ว่าความเครียดจะไม่ใช่ผู้ร้าย และเราสามารถรู้จักตัวเองผ่านความเครียดได้ แต่การปล่อยให้ความเครียดขังอยู่โดยที่ไม่จัดการ อาจสร้างผลกระทบตามมาได้ทั้งทางร่างกายและจิตใจ เพราะฉะนั้นเราจึงจำเป็นต้องมีที่ปล่อยที่ปลอดภัยให้กับความเครียดที่แวะมาหาบ่อยๆ ในช่วงนี้   R U OK ชูใจ รวมฮิตวิธีระบายความเครียดที่บางครั้งเรามีมุมมองต่อมันว่าเป็นพฤติกรรมที่ไม่ดี เช่นการ ด่า, บ่น, เต้น, ตะโกน, ระบายสี, ต่อยหมอน แต่เมื่อเราหาพื้นที่และช่วงเวลาปลอดภัยให้กิจกรรมเหล่านี้ มันกลับช่วยให้ความหนักอึ้งในจิตใจได้ถูกปลดปล่อยออกมา และทำให้พอมีแรงจัดการปัญหาต่างๆ ที่เข้ามาได้มั่นคงมากขึ้น

เมดเลย์ 5 ตอนจากพอดแคสต์ R U OK ว่าด้วย วิธีควบคุมสติ ทำอย่างไร ให้รู้สึกโอเคกับการอยู่ในสภาวะการณ์ในปัจจุบันที่อะไรหลาย ๆ อย่างในชีวิต เร้าอารมณ์ให้โกรธ โมโห ไม่ชอบใจอยู่ตลอดเวลา      Time Index00:00 โกรธ เครียด ผิดหวัง00:36:10 เกลียดตัวเอง01:01:06 ใจเย็น01:16:22 การใช้อารมณ์ และความคิดอย่างมีวิจารณญาณ01:42:36 รวมคำให้กำลังใจ

แพสชัน ดูเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญในการดำเนินชีวิต แต่ในช่วงเวลาที่เครียด และหดหู่แบบนี้หลายคนอาจรู้สึกว่าแพสชันในการผลักให้ไปทำสิ่งต่างๆ ดูหดหาย จนไม่อยากจะทำอะไร R U OK ชูใจ ชวนทำความรู้จักแพสชันที่สามารถเกิดขึ้นได้จากภายใน และสร้างได้จากภายนอก พร้อมกับตั้งคำถามว่าในการใช้ชีวิตนั้น แท้จริงแล้วต้องใช้แพสชันเป็นแรงขับเคลื่อนเสมอไปหรือไม่ เพราะก็มีอีกหลายครั้งที่เราใช้เหตุและผลในการดำรงชีวิต โดยเฉพาะในสภาวะที่ต้องเอาตัวรอดแบบนี้

ความจำที่ดี ดูเป็นคุณสมบัติที่ใครหลายคนต้องการ เพราะมันทำให้เราเอาตัวรอดตั้งแต่การเรียนหนังสือ การทำงานที่ต้องติดต่อสื่อสารกับคนต่างๆ รวมทั้งในแง่มุมความสัมพันธ์ที่แสดงถึงความใส่ใจและความเป็นมืออาชีพ  ป๋าเต็ด-ยุทธนา บุญอ้อม เล่าให้ R U OK Self-Work ฟังว่า ระยะหลังความจำที่เกิดขึ้นใหม่ๆ ไม่สามารถบรรจุลงไปในถุงความจำ ตั้งแต่ชื่อคน วันสำคัญ หรือแม้กระทั่งดูหนังจบเรื่องหนึ่งก็สามารถดูซ้ำได้ทันทีเพราะจำรายละเอียดไม่ได้ R U OK Self-Work จึงชวนป๋าเต็ดทำงานกับตัวเอง เรื่องการบรรจุความจำ และวิธีการสร้างความจำได้ในรูปแบบของตัวเอง

ในช่วงที่ทุกอย่างถาโถมมาแบบไม่ให้เราตั้งตัว ทั้งกระแสความเปลี่ยนแปลง ข่าวสารและความเห็นจากโซเชียลมีเดีย หรือแม้แต่ภาระงาน ก็ล้วนแล้วแต่อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้จิตใจได้รับแรงกระแทกไม่มากก็น้อย   แม้ว่าการตามข่าวจะเป็นเรื่องสำคัญ แต่การรักษาใจให้อยู่ไหว ก็เป็นเรื่องสำคัญไม่แพ้กัน R U OK ชูใจ ขอเสนอวิธีป้องกันจิตใจ ด้วยการกั้นรัวเรื่องต่างๆ ให้รับรู้ แต่ไม่ทะลุมาถึงตัว แม้ว่าจะไม่ใช่เรื่องง่ายแต่การฝึกเทคนิคนี้อาจทำให้ใจเราไปต่อได้ ในกระแสอันเชี่ยวกรากนี้

R U OK Self-Work ชวนสำรวจตัวตนอีกครั้ง เพื่อหาสาเหตุของความกลัวที่เกิดขึ้น เมื่อเรากลัวอะไรบางอย่าง เช่นเดียวกับ แหม่ม-วีรพร นิติประภา ที่มีปัญหาทุกครั้งกับการใช้แอปพลิเคชัน Zoom Meeting ซึ่งกลายเป็นส่วนหนึ่งของ New Normal หลังจากที่โควิด-19 ทำให้หลายๆ คนต้องใช้ Zoom ในการติดต่อสื่อสาร   หากคุณรู้สึกกลัวการใช้เทคโนโลยี หรือไม่สบายใจที่จะเห็นตัวเองในจอ ก็สามารถสำรวจตัวตนไปด้วยกันอีกครั้ง เผื่อจะได้ค้นพบสาเหตุของความกลัวที่แท้จริง